Sterydy anaboliczne odpowiedzialnie stosowane , przynoszą wiele korzyści dla siły, jakości masy mięśniowej czy szybkości. Wiadomo jednak, że ich nadużywanie lub przekraczanie zalecanych dawek, powoduje wiele skutków ubocznych mogących prowadzić do różnego rodzaju chorób. Poniżej postaramy się scharakteryzować te choroby, na które najbardziej narażone są osoby zażywające sterydy anaboliczne.
- Choroby serca
Ciemną stroną sterydów anabolicznych jest ich negatywne oddziaływanie na mięsień sercowy i układ krążenia. Główną przyczyną tego stanu rzeczy jest ich niekorzystny wpływ na poziom cholesterolu, szczególnie na niski poziom cholesterolu HDL oraz podwyższony poziom cholesterolu LDL. HDL czyli ,,dobry cholesterol” magazynuje nadmiar cholesterolu całkowitego z naczyń krwionośnych i przenosi go do wątroby. LDL czyli ,,zły cholesterol” działa wręcz odwrotnie, transportuje cholesterol z wątroby do naczyń krwionośnych. Zatem jeżeli poziom LDL przekracza dopuszczalne normy, cholesterol ,,obkleja” naczynia krwionośne, zwężające ich średnicę. Taka sytuacja jest dla organizmu bardzo niekorzystna, może doprowadzić do zatoru, który jest bezpośrednią przyczyną ataku serca. Na szczęście badania wykazały, że wahania LDL i HDL występują jedynie podczas cyklu sterydowego, natomiast po jego zakończeniu cholesterol zaczyna powoli wracać do odpowiedniego poziomu. Nie należy jednak bagatelizować ryzyka wystąpienia chorób serca. Zaleca się systematyczne badanie poziomu cholesterolu we krwi. Najlepiej aby poziom HDL utrzymywał się na wyższym poziomie niż LDL. Można wspomóc swój organizm stosując dietę o obniżonej ilość nasyconych kwasów tłuszczowych oraz wykonując większą ilość ćwiczeń aerobowych, które pomagają w natlenieniu organizmu i tym samym w kontrolowaniu poziomu cholesterolu. Generalnie choroby serca w największym stopniu dotykają mężczyzn zażywających sterydy w starszym wieku, jednak nie można ich wykluczyć ani u kobiet ani u nastolatków.
- Palpitacje serca
Palpitacje serca, czyli nierównomierne bicie serca, jego nagłe przyspieszanie lub zwalnianie u ludzi zdrowych (z niestwierdzoną wadą serca) występuje najczęściej po mocnych używkach takich jak papierosy, kawa, alkohol. Może również wystąpić po zażyciu sterydów anabolicznych. Kołatanie serca objawia się nieregularną pracą poszczególnych komór serca, najczęściej podczas ciężkich treningów, które umożliwiają sterydy (większa wydolność), może również pojawić się po treningu, gdy serce powoli powraca do naturalnego rytmu. Na szczęście palpitacje serca choć mogą wystraszyć, nie są same w sobie groźne dla życia.
- Obniżona krzepliwość krwi
W sytuacji gdy u zdrowego człowieka pojawia się uszkodzenie ściany naczynia krwionośnego (zarówno wewnętrznej jak i zewnętrznej), powstała rana zaczyna krwawić. W takiej sytuacji organizm natychmiast zaczyna produkować substancję zlepiającą płytki krwi, co sprawia że rozpoczyna się proces krzepnięcia krwi i rana powoli przestaje krwawić. W normalnych warunkach proces krzepnięcia rozpoczyna się po ok. 10 do 20 sekundach. W przypadku zażywania sterydów anabolicznych okres ten wydłuża się nawet do 40 sekund. Należy pamiętać, że przedłużające się zażywanie aspiryny również znacząco wydłuża krzepnięcie krwi. Połączenie jej ze sterydami, w przypadku urazu ( zewnętrznego lub wewnętrznego) może doprowadzić nawet do wykrwawienia się a konsekwencji śmierci. Jednym z pierwszych objawów zaburzeń krzepnięcia krwi jest samoistne krwawienie z nosa. Taka sytuacja powinna zwrócić naszą uwagę na ten problem, należy zachować szczególną ostrożność w czasie ćwiczeń i unikać jakikolwiek urazów.
- Impotencja
Na początku cyklu sterydowego najczęściej występuje nadpobudliwość seksualna objawiająca się bardzo częstymi erekcjami. Jednak w przy dłuższym ich stosowaniu zaburzają one gospodarkę hormonalną zdrowego mężczyzny. Dostarczanie hormonów (np. testosteronu) z zewnątrz powoduje, że ich endogenna produkcja spowalnia się a z czasem nawet ustaje. Po zakończenie cyklu organizm produkuje mniej hormonów ponieważ układ podwzgórze – przysadka – nadnercza – jądra spowalnia swoją pracę, rozregulowuje się. Bez odpowiedniej kuracji (PCT) po zakończeniu cyklu sterydowego libido spada i może dojść nawet do impotencji. W skrajnych przypadkach może dojść do zaniku komórek nabłonka plemnikotwórczego, a w konsekwencji do bezpłodności. Sprawność seksualną można przywrócić poprzez ponowne wyregulowanie układu hormonalnego (terapia PCT), często jednak dochodzi psychologicznych powikłań, u których podłoża leży lęk przed porażką w sytuacji intymnej. Taka sytuacja zazwyczaj wyklucza udany stosunek płciowy a pomocy najlepiej szukać u psychologa.
- Powiększona prostata
Powiększenie prostaty wynika zazwyczaj z przemian hormonalnych zachodzących w organizmie mężczyzny. Sterydy anaboliczne i ich efekty uboczne mogą jak najbardziej przyczynić się do przyspieszenia tych niekorzystnych przemian i spowodować powiększenie się gruczołu krokowego. Jest to proces, który przebiega bardzo powoli. Z czasem rozrastająca się prostata coraz bardziej zaciska się wokół cewki moczowej co powoduje kłopoty z oddawaniem moczu. Wczesne zdiagnozowanie przerostu gruczołu krokowego daje bardzo dobre efekty lecznicze, choć leczenie to wymaga dużej cierpliwości i czasu. Zażywając sterydy warto więc raz na jakiś czas poddać się badaniu u urologa, co może zapobiec nieprzyjemnym objawom nasilającym się z czasem. Są to: konieczność częstego oddawania moczu, uczucie ciągłego ucisku na pęcherz, wydłużony czas potrzebny na rozpoczęcie wypróżniania pęcherza, słaby strumień moczu, konieczność wysilenia się aby opróżnić całkowicie pęcherz itp.
- Żółtaczka
Żółtaczka jest bardzo wyraźnym objawem obniżenia sprawności wątroby i w przeważającej większości wskazuje na jej chorobę. Objawia się najczęściej zażółceniem skóry, białek oczu oraz błon śluzowych. Wynika to z podwyższonego poziomu bilirubiny w osoczu. Żółtaczka jak najbardziej może wystąpić u osób permanentnie zażywających sterydy anaboliczne, które przechodząc przez wątrobę mogą wywołać jej uszkodzenie a co za tym idzie zakłócić proces metabolizmu i wydalania bilirubiny. Podstawowe objawy żółtaczki wątrobowej to jak już wspomniano żółta skóra oraz białka oczu i śluzówki. Często występuje również ciemny mocz i jasny kał. W skrajnych przypadkach może wystąpić świąd skóry oraz bolesność okolic wątroby.
- Ginekomastia
Ginekomastia czyli nieprawidłowość objawiająca się rozrostem tkanki gruczołowej w gruczołach piersiowych u mężczyzn. Ginekomastia powstała w trakcie lub po cyklu sterydowym wiąże się z zaburzeniem równowagi pomiędzy poziomem androgenów i estrogenów. Przewaga estrogenów spowodowana spadkiem androgenów może przyczynić się do wzrostu sutka. Ginekomastia jest niestety zaprzeczeniem ładnej muskulatury, do której przecież dąży każdy użytkownik sterydów anabolicznych, dlatego dobrą wiadomością jest fakt, że można jej zapobiegać przyjmując w trakcie cyklu odpowiednie leki obniżające ryzyko jej wystąpienia. Są to min. Clomid, Tamoxifen czy inhibitory aromatazy. Więcej na ten temat można dowiedzieć się z artykułu: „Ginekomastia progesteronowa”.
- Naderwanie mięśni
Zażywanie sterydów anabolicznych w ilościach przekraczających zalecane dawki powoduje radykalne zwiększenie masy mięśniowej zażywającego, bez równoczesnego odpowiedniego zwiększania wytrzymałości i elastyczności ścięgien i więzadeł. Gwałtowny wzrost mięśni i siły bez równoczesnego przygotowania wytrzymałości ścięgien może prowadzić do nieprzyjemnych i bolesnych kontuzji takich jak: zapalenia mięśni i ścięgien, a w skrajnych przypadkach nawet do uszkodzeń (naderwań) mięśnia. W sytuacji gdy mięsień nie jest przygotowany do znoszenia nadmiernych obciążeń może dojść do uszkodzeń włókien mięśniowych, najczęściej w miejscu połączenia mięśnia z tkanką łączną ścięgna. Zapobieganie takim sytuacjom ogranicza się do wykonywania dokładnej rozgrzewki przed treningiem oraz ćwiczeń rozciągających i wzmacniających mięśnie.